بازنمایی شناختیِ مقولۀ گل در زبان فارسی برپایۀ نظریۀ پیش نمونه

Authors

محمدحسن ترابی

دانشجوی دکترای زبان شناسی همگانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی شهلا رقیب دوست

دانشگاه علامه طباطبایی

abstract

پژوهش حاضر برپایۀ شیوۀ پژوهش روش (1975) و میتینگ لیو و همکاران به بررسی پیش نمونه های مقولۀ عینی گل برای دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی (13-10 سال)، راهنمایی (15-13 سال) و دبیرستان (18-16 سال) و دانشجویان دختر و پسر رشته های کشاورزی، روان شناسی و علوم پزشکی فارسی زبان پرداخته و تأثیر متغیرهای سن، جنسیت و پیشینۀ تحصیلی را بر شکل گیریِ این پیش نمونه ها مورد مطالعه قرار داده است. برای گردآوری داده های پژوهش، در دو مرحله، دو پرسش نامۀ مجزا در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت. در پرسش نامۀ اول از آنان خواسته شد تا هر نمونه ای از اعضای مقوله های مورد نظر را که در ذهن دارند، بنویسند. در پرسش نامۀ دوم، که برپایۀ داده های پرسش نامۀ اول تهیه شد، نیز از آنان خواسته شد تا به اعضای مقوله های مختلف از 1 تا 5 امتیاز بدهند. نتایج این پژوهش نشان داد که گل های رز، محمدی و یاس به ترتیب پیش نمونه هایی قوی برای مقولۀ گل در زبان فارسی بودند و همۀ پیش نمونه های دوازده گروه آزمودنی پژوهش حاضر را تشکیل می دادند. برپایۀ یافته های این پژوهش، به نظر می رسد عوامل محیطی تأثیر زیادی بر شکل گیری پیش نمونۀ مقولۀ گل در زبان فارسی دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازنمایی شناختیِ مقولۀ گل در زبان فارسی برپایۀ نظریۀ پیش‌نمونه

پژوهش حاضر برپایۀ شیوۀ پژوهش روش (1975) و میتینگ ‌لیو و همکاران به بررسی پیش‌نمونه‌های مقولۀ عینی گل برای دانش‌آموزان دختر و پسر ابتدایی (13-10 سال)، راهنمایی (15-13 سال) و دبیرستان (18-16 سال) و دانشجویان دختر و پسر رشته‌های کشاورزی، روان‌شناسی و علوم پزشکی فارسی‌زبان پرداخته و تأثیر متغیرهای سن، جنسیت و پیشینۀ تحصیلی را بر شکل‌گیریِ این پیش‌نمونه‌ها مورد مطالعه قرار داده است. برای گردآوری داده...

full text

بررسی و دسته‌بندی معنایی اجزای کلام زبان فارسی برپایۀ نظریۀ لیبر

لیبر برای دسته­بندی عناصر واژی هفت ذرۀ معنایی («ماده»، «پویا»، «وجرا» (وضع/ جایگاه رویدادی استنباطی)، «مکان»، «مقید»، «ساختمند» و «درجه‌پذیر») و یک اصل به نام اصل هم‌نمایگی ارائه کرده­است. در این نظریه هر عنصر واژی یک اسکلت معنایی (مرکب از یک/ چند مؤلفۀ معنایی و یک/ چند موضوع) و یک بدنۀ معنایی (مجموعۀ اطلاعات گویشور دربارۀ  آن عنصر واژی) دارد. اصل هم‌نمایگی موضوع­های عناصر را به هم گره­ می­زند ...

full text

خودایستایی و مقولۀ تهی در ساخت کنترل اجباری زبان فارسی

  در این مقاله سعی می‌شود نوع مقولۀ تهی در کنترل اجباری (obligatory control) به درون متمم التزامی در زبان فارسی تشخیص داده شود. در این زمینه سه فرضیۀ اصلی مطرح می‌شود. بر اساس فرضیۀ اول متمم التزامی در ساخت کنترلی به علت ناقص بودن زمان ، ناخودایستا (nonfinite) و مقولۀ تهی از نوع ضمیر مستتر (PRO) است. طبق فرضیۀ دوم متمم التزامی خودایستا (finite) است و مقولۀ تهی در کنترل اجباری در متمم التزامی ، ...

full text

بازنمایی شناختی مقوله های معنایی زبان فارسی بر پای? نظری? پیش نمونه

پژوهش حاضر بر پایه شیوه پژوهش روش (1975) و میتینگ لیو و همکاران (2009) به بررسی پیش نمونه های مقوله های عینی گل و میوه و انتزاعی بیماری و موفقیت برای دانش آموزان دختر و پسر ابتدایی (10-13 سال)، راهنمایی (13-15 سال) و دبیرستان (16-18 سال) و دانشجویان دختر و پسر رشته های کشاورزی، روانشناسی و علوم پزشکی فارسی زبان و تأثیر متغیرهای سن، جنسیت و پیشین? تحصیلی بر این پیش نمونه ها می پردازد. برای جمع آ...

15 صفحه اول

حرکتِ ‌پنداری در زبان فارسی: رویکردِ شناختی

حرکت یکی از بنیادی‌ترین تجربه‌های بشر است و انسان با شبیه‌سازیِ حرکت در ذهن، آن را به حوزه‌های دیگری، که به‌واقع هیچ‌گونه حرکتی در آنها وجود ندارد، تسری می‌دهد. این شبیه‌سازی و تعمیم در زبان نیز منعکس می‌شود و کاربرانِ زبان، عناصر و اجزای حرکتِ حقیقی را برای توصیف حرکتِ مجازی نیز به‌کار می‌برند. این مقاله بر نوع خاصی از حرکتِ مجازی، با عنوانِ حرکتِ ‌پنداری، متمرکز است. حرکتِ ‌پنداری به موقعیت‌هایی اطلا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زبان و زبان شناسی

جلد ۱۱، شماره ۲۱، صفحات ۸۹-۱۱۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023